Type 2 diabetes mellitus and diet (Beyond the Basics)

ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TYP 2 VÀ CHẾ ĐỘ ĂN UỐNG

TYPE 2 DIABETES OVERVIEW Diet and physical activity are critically important in the management of the ABCs (A1c, Blood pressure and Cholesterol) of type 2 diabetes. To effectively manage glycated hemoglobin (A1C) and blood sugar levels, it is important to understand how to balance food intake, physical activity, and medication. Making healthy food choices every day has both immediate and long-term effects. With education, practice, and assistance from a dietitian and/or a diabetes educator, it is possible to eat well and control diabetes. This article discusses diet in the management of type 2 diabetes. The role of diet and activity in managing blood pressure and cholesterol are reviewed separately. Articles that discuss other aspects of type 2 diabetes are also available.	TỔNG QUAN VỀ ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TYP 2 Chế độ ăn uống và tập thể dục có vai trò vô cùng quan trọng trong việc kiểm soát nồng độ HBA1c, Huyết áp và nồng độ Cholesterol trên bệnh nhân đái tháo đường typ 2. Để kiểm soát một cách có hiệu quả HBA1c và đường huyết, cần phải hiểu rõ làm thế nào để cân bằng lượng giữa thức ăn ăn vào, hoạt động thể chất và dùng thuốc. Việc lựa chọn những đồ ăn tốt cho sức khỏe hàng ngày có hiệu quả tức thời và về lâu dài. Bệnh nhân có thể vừa ăn ngon và kiểm soát tốt đường huyết với sự giáo dục và trợ giúp từ một chuyên gia dinh dưỡng và/hoặc một chuyên gia về đái tháo đường (ĐTĐ). Tài liệu này bàn luận về vai trò của chế độ ăn uống trong việc kiếm soát ĐTĐ typ 2. Vai trò của chế độ ăn uống và hoạt động thể lực trong quản lý huyết áp và cholesterol sẽ được xem xét riêng ở các tài liệu khác. Ngoài ra cũng có những tài liệu thảo luận về các khía cạnh khác của ĐTĐ typ 2.
WHY IS DIET IMPORTANT? Many factors affect how well diabetes is controlled. Many of these factors are controlled by the person with diabetes, including how much and what is eaten, how frequently the blood sugar is monitored, physical activity levels, and accuracy and consistency of medication dosing. Even small changes can affect blood sugar control. Eating a consistent amount of food every day and taking medications as directed can greatly improve blood sugar control and decrease the risk of diabetes-related complications, such as coronary artery disease, kidney disease, and nerve damage. In addition, these measures impact weight control. A dietitian can help to create a food plan that is tailored to a person's medical needs, lifestyle, and personal preferences.	VÌ SAO CHẾ ĐỘ ĂN UỐNG LẠI QUAN TRỌNG? Có rất nhiều yếu tố liên quan đến kiểm soát ĐTĐ. Trong các yếu tố đó, nhiều yếu tố có thể kiểm soát được bởi bệnh nhân, bao gồm số lượng và loại đồ ăn ăn vào, tần suất kiểm tra đường huyết, mức độ hoạt động thể lực và độ chính xác và đồng nhất trong việc dùng thuốc. Một thay đổi nhỏ cũng có thể ảnh hưởng đến đường huyết. Ăn một lượng vừa phải hàng ngày và uống thuốc theo hướng dẫn giúp kiểm soát tốt đường huyết và làm giảm nguy cơ xuất hiện các biến chứng của ĐTĐ, như là bệnh mạch vành, bệnh thận và tổn thương thần kinh. Thêm vào đó, những điều trên cũng ảnh hưởng đến việc kiểm soát cân nặng. Một chuyên gia dinh dưỡng có thể giúp lập kế hoạch ăn uống phù hợp với nhu cầu, lối sống và tính cách của từng người.
TYPE 2 DIABETES AND MEAL TIMING Consistently eating at the same times every day is important for some people, especially those who take long-acting insulin (eg, NPH) and oral medications that decrease blood sugar levels (sulfonylureas or meglitinides). If a meal is skipped or delayed while on these regimens, you are at risk for developing low blood glucose. People who use intensive insulin therapy (those on multiple daily injections) and people who take other types of oral diabetes medications (eg, insulin sensitizers such as metformin) have more flexibility around meal timing. With these regimens, skipping or delaying a meal does not usually increase the risk of low blood sugar. Foods or meals that are high in fat (eg, pizza) may be eaten occasionally, although blood sugar levels should be monitored more closely. High-fat meals are broken down more slowly than low-fat meals. When using rapid acting insulin before a meal, the blood sugar level may become low shortly after eating a high fat meal and then rise hours later. Weight loss — Many people with type 2 diabetes are overweight. Losing even a small amount of weight (5 to 10 percent of total body weight) can help the body to produce and use insulin more efficiently. In fact, eating fewer calories can reduce blood sugar levels even before the first pound is lost. There are several strategies that can aid in weight loss, including eating fewer calories, exercise, weight loss medications, and weight loss surgery. These treatments are discussed in detail in separately.	ĐTĐ TYP 2 VÀ THỜI ĐIỂM ĂN Ăn vào một thời điểm cố định hàng ngày có vai trò rất quan trọng trên một số đối tượng bệnh nhân, đặc biệt là những người dùng insulin tác dụng chậm (ví dụ NPH insulin) và các thuốc giảm đường huyết đường uống (sulfonylurea hoặc megnitilid). Khi đang dùng các thuốc trên mà bỏ bữa hoặc ăn muộn hơn so với bình thường, bệnh nhân có thể bị hạ đường huyết. Những bệnh nhân đang dùng liệu pháp insulin tích cực (dùng nhiều lần mỗi ngày) và các bệnh nhân dùng các nhóm thuốc điều trị ĐTĐ đường uống khác (như là metformin) có thời gian ăn linh động hơn. Việc bỏ bữa hoặc ăn muộn thường không gây hạ đường huyết. Thỉnh thoảng có thể ăn những đồ ăn có lượng chất béo cao (ví dụ, pizza), tuy nhiên cần kiểm soát chặt chẽ đường huyết. Đồ ăn nhiều chất béo tiêu hóa chậm hơn đồ ăn ít chất béo. Nếu dùng insulin tác dụng nhanh trước bữa ăn giàu chất béo, đường huyết có thể giảm trong khoảng thời gian sau khi ăn và tăng trở lại vài giờ sau đó. Giảm cân Nhiều bệnh nhân mắc ĐTĐ typ 2 bị quá cân. Cơ thể sẽ sản sinh và sử dụng insulin hiệu quả hơn nếu bệnh nhân giảm cân (5-10% tổng khối lượng cơ thể). Thực tế là ăn ít calo hơn có thể làm hạ đường huyết trước khi khối lượng cơ thể giảm đi. Có rất nhiều phương pháp giúp giảm cân, bao gồm giảm lượng calo ăn vào, tập thể dục, dùng thuốc giảm cân và phẫu thuật giúp giảm cân.
Recommended calorie intake — The number of calories needed to maintain weight depends upon your age, sex, height, weight, and activity level. In general: ● Men, active women - 15 cal/lb ● Most women, sedentary men, and adults over 55 years - 13 cal/lb ● Sedentary women, obese adults - 10 cal/lb ● Pregnant, lactating women - 15 to 17 cal/lb To lose 1 to 2 pounds per week (a safe rate of weight loss), subtract 500 to 1000 calories from the total number of calories needed to maintain weight. As an example, an overweight man who weighs 250 lbs would need to eat 2500 calories per day to maintain his weight. To lose 1 to 2 pounds per week, he should eat 1500 to 2000 calories per day. As weight is lost, the recommended calorie intake should be recalculated.	Khuyến cáo về lượng calo hấp thu Lượng calo cần để duy trì khối lượng cơ thể phụ thuộc vào tuổi, giới tính, chiều cao, cân nặng và mức độ hoạt động của bệnh nhân. Nhìn chung: ● Đàn ông/Phụ nữ hay vận động: 15 cal/pound ● Phụ nữ, đàn ông ít vận động, người trên 55 tuổi: 13 cal/pound ● Phụ nữ ít vận động, người béo phì: 10 cal/pound ● Phụ nữ có thai và cho con bú: 15-17 cal/pound Để có thể giảm 1-2 pound/tuần, cần cắt giảm 500-1000 calo từ tổng lượng calo cần để duy trì cân nặng. Ví dụ, một người đàn ông béo phì nặng 250 pound cần 2500 cal/ngày để duy trì cân nặng. Để giảm 1-2 pound/tuần, người đó nên ăn 1500-2000 cal/ngày. Khi cân nặng giảm đi, cần tính lại lượng calo hấp thu. 1 poun = 0,45kg.
TYPE 2 DIABETES, DIET, AND WEIGHT Your weight is a direct reflection of how much you eat and how active you are. Eating a consistent number of calories every day can help to control blood glucose levels and maintain body weight. In people who are overweight or obese, losing weight by eating fewer calories or increasing activity levels can improve blood sugar control, and lower blood pressure and cholesterol levels. Avoiding weight gain — Weight gain is a potential side effect of intensive insulin therapy in type 2 diabetes. Weight gain is also a side effect of some oral medications used for people with type 2 diabetes. To avoid weight gain, the following tips are recommended. ● Measure your weight on a regular basis (eg, once weekly). Weight gains of more than 2 to 3 pounds indicate a need to decrease the amount you eat or increase activity. Do not wait until weight increases by 10 or more pounds to take action. ● As blood glucose control improves, it may be necessary to decrease your calorie intake by 250 to 300 calories per day to avoid weight gain. ● If blood glucose levels are frequently low at a particular time of day, decrease the insulin dose or medication dose rather than add a snack.	ĐTĐ TYP 2, CHẾ ĐỘ ĂN VÀ CÂN NẶNG Cân nặng của bạn phản ánh lượng đồ ăn bạn ăn vào và mức độ hoạt động của bạn. Ăn vào một lượng calo thích hợp mỗi ngày giúp duy trì đường huyết và cân nặng. Đối với những bệnh nhân quá cân hoặc béo phì, giảm cân bằng cách giảm lượng calo hấp thu hoặc tăng hoạt động thể chất có thể giúp kiểm soát đường huyết tốt hơn cũng như hạ huyết áp và giảm cholesterol. Tránh tăng cân Tăng cân có thể là một tác dụng phụ của liệu pháp insulin tích cực hoặc một số thuốc đường uống trên bệnh nhân ĐTĐ typ 2. Để tránh tăng cân cần phải: ● Giám sát cân nặng thường xuyên (1 tuần/lần). Nếu tăng khoảng 2-3 pound, cần phải giảm lượng calo ăn vào hoặc tăng vận động. Đừng để đến khi tăng 10 pound mới bắt đầu hành động. ● Khi đã kiểm soát đường huyết tốt, nên giảm lượng calo ăn vào hàng ngày 250-300 calo để tránh tăng cân. ● Nếu đường huyết thường thấp vào một thời điểm cố định trong ngày, ưu tiên giảm liều thuốc điều trị ĐTĐ đang dùng hơn là ăn thêm đồ ăn.
Exercise — Exercising regularly can help to lose weight and keep it off. The recommended amount of exercise is 30 minutes per day most days of the week People who take insulin or oral medications that lower blood sugar levels should check their blood glucose level before and after exercising. If exercise is vigorous and prolonged (more than 30 minutes), check the blood glucose every 15 minutes (if the exercise regimen is new and will be used again). Frequent monitoring can help to get a sense of what effect exercise has on the blood glucose level. If your blood sugar level becomes low during exercise, eat a snack according to the guidelines below. ● If the blood glucose is 51 to 70 mg/dL (2.8 to 3.8 mmol/L), eat 10 to 15 grams of fast-acting carbohydrate (eg, 1/2 cup fruit juice, six to eight hard candies, three to four glucose tablets). ● If the level is less than 50 mg/dL (2.7 mmol/L), eat 20 to 30 grams of fast-acting carbohydrates. Retest after 15 minutes and repeat treatment if blood glucose is still too low. If your next meal is more than an hour away, eat an additional 15 grams of carbohydrate and 1 ounce of protein (for example, crackers with cheese or one-half of a sandwich with peanut butter). It is important not to eat too much because this can raise blood sugar levels above the target level and lead to weight gain over the long term.	Tập thể dục Tập thể dục thường xuyên có thể giúp giảm cân và tránh tăng cân trở lại. Nên tập thể dục ít nhất 30 phút/ngày vào hầu hết các ngày trong tuần. Bệnh nhân dùng insulin hoặc thuốc hạ đường huyết đường uống nên đo đường huyết trước và sau khi tập thể dục. Nếu hoạt động mạnh và trong thời gian dài (trên 30 phút), nên đo đường huyết mỗi 15 phút (nếu áp dụng chế độ tập mới). Việc theo dõi đường huyết thường xuyên giúp ta có thể hình dung được tác dụng của việc luyện tập lên đường huyết. Nếu hạ đường huyết trong khi đang luyện tập, nên ăn tuân theo hướng dẫn sau: ● Nếu đường huyết từ 51-70 mg/dL (2,8-3,8 mmol/L), ăn 10-15 g carbohydrat tác dụng nhanh (ví dụ, ½ cốc nước quả, 6-8 viên kẹo, 3-4 viên đường) ● Nếu đường huyết dưới 50 mg/dL (2,7 mmol/L), ăn 20-30 g carbohydrat tác dụng nhanh. Nghỉ 15 phút và ăn thêm nếu đường huyết vẫn tiếp tục thấp. Nếu còn hơn 1 giờ nữa mới đến bữa ăn, ăn thêm 15 g carbohydrat và 30g protein (ví dụ, bánh qui phô mai hoặc ½ cái sandwich kèm bơ lạc). Không được ăn quá nhiều do có thể làm tăng đường huyết trên mức mục tiêu và dẫn đến tăng cân trong thời gian dài.
Adjusting insulin dose for exercise — People who take oral diabetes medications usually do not need to adjust the dose of these medications for exercise. If you take insulin, it may be possible to reduce your insulin dose before exercising to avoid developing low blood glucose. A physician, diabetes educator, dietitian or exercise physiologist can help to determine the best way to adjust your insulin dose before, during, and after exercising.	Chỉnh liều insulin khi tập thể dục Những bệnh nhân dùng thuốc hạ đường huyết đường uống không phải chỉnh liều khi tập thể dục. Bệnh nhân dùng insulin có thể phải giảm liều insulin dùng trước khi tập thể dục để tránh hạ đường huyết. Nên tham khảo ý kiến của bác sỹ, chuyên gia về ĐTĐ, chuyên gia dinh dưỡng hoặc huấn luyện viên để xác định cách điều chỉnh liều insulin tốt nhất trước, trong và sau khi tập thể dục.
TYPE 2 DIABETES AND ALCOHOL Drinking a moderate amount of alcohol (up to one serving per day for women, up to two servings per day for men) with food does not affect blood glucose levels significantly. Alcohol may cause a slight rise in blood glucose, followed hours later by a decrease in the blood glucose level. As a result, it is important to monitor blood glucose response to alcohol to determine if any changes in insulin doses are needed. Mixers, such as fruit juice or regular cola, can increase blood glucose levels and increase the number of calories consumed in a day. Also, calories from alcohol have little nutritional value and may interfere with efforts to lose weight or contribute to weight gain. If you take oral diabetes medications, you will not need to adjust your medication, as long as you drink the alcohol in moderation and with food.	ĐTĐ TYP 2 VÀ RƯỢU Uống một lượng rượu vừa phải (1 chén/ngày với phụ nữ và 2 chén/ngày với đàn ông) kèm thức ăn không làm ảnh hưởng đến đường huyết. Rượu có thể làm tăng nhẹ đường huyết rồi làm giảm đường huyết nhiều giờ sau đó. Do đó, cần giám sát ảnh hưởng của rượu tới đường huyết để xác định có cần phải chỉnh liều insulin hay không. Đồ uống trộn, như là nước hoa quả hoặc cola, có thể làm tăng đường huyết và làm tăng lượng calo hấp thu trong ngày. Mặc dù calo trong rượu ít có giá trinh dinh dưỡng, nó có thể gây ảnh hưởng đến nỗ lực giảm cân hoặc làm tăng cân. Nếu bạn dùng thuốc điều trị ĐTĐ đường uống, không cần phải chỉnh liều thuốc nếu bạn uống rượu ở mức vừa phải kèm với đồ ăn.
TYPE 2 DIABETES AND CARBOHYDRATE CONSISTENCY Carbohydrates are the main energy source in the diet, and include starches, vegetables, fruits, dairy products, and sugars. Most meats and fats do not contain any carbohydrates. Carbohydrates have a direct impact on the blood glucose level whereas proteins and fat have little to no impact. Eating a consistent amount of carbohydrates at each meal can help to control blood glucose levels, especially in people who take oral diabetes medications or long-acting insulin (eg, NPH). People with type 2 diabetes should focus on reducing calories and increasing physical activity, especially when newly diagnosed or if the pancreas is still producing some insulin. People who have type 2 diabetes and are lean or not interested in losing weight could consider a focus on maintaining their weight with carbohydrate counting. Carbohydrate counting may also be helpful for those who are on multiple daily injections.	ĐTĐ TYP 2 VÀ CARBOHYDRAT Carbohydrat là nguồn năng lượng chính của mỗi bữa ăn, bao gồm tinh bột, rau, hoa quả, sản phẩm từ sữa và đường. Hầu hết thịt và chất béo không chứa carbohydrat. Carbohydrat có ảnh hưởng trực tiếp đến đường huyết trong khi protein và chất béo thì không. Ăn một lượng cố định carbohydrat mỗi bữa sẽ giúp kiểm soát đường huyết, đặc biệt ở những bệnh nhân dùng thuốc điều trị ĐTĐ đường uống và insulin tác dụng chậm (ví dụ, NPH insulin). Bệnh nhân ĐTĐ typ 2 nên tập trung giảm lượng calo hấp thu và tăng hoạt động thể chất, đặc biệt là ở những người mới được chẩn đoán hoặc ở những người mà tụy vẫn còn khả năng tiết insulin. Những bệnh nhân ĐTĐ typ 2 không muốn giảm cân có thể tập trung vào việc duy trì cân nặng bằng phương pháp đếm carbohydrate. Đếm carbohydrat cũng có thể có ích trên những bệnh nhân tiêm thuốc nhiều lần trong ngày.
Carbohydrate counting — A dietitian usually helps to determine the number of carbohydrates you need at each meal and snack, based upon an individual's usual eating habits, diabetes medications, body weight, nutritional goals, and activity level. In most people, between 45 and 55 percent of the day's total calories typically come from carbohydrates; however, there is controversy about the optimal amount of carbohydrate consumption. The way carbohydrates are divided up for each meal or snack is based upon personal preferences, meal timing and spacing, and type of diabetes medications (table 1). The number of carbohydrates in a food can be determined by reading the nutrition label, consulting a reference book or website, carrying a database on a personal digital assistant (PDA), or using the Exchange system. Restaurants usually have this information available upon request It is important to note the serving size and grams of fiber when calculating carbohydrates. Eating more than one serving will increase the number of calories consumed and the dose of insulin needed to cover the meal. For example, some pre-packaged snacks contain two or more servings. To calculate the carbohydrate content of the entire package, multiply the number of servings by the number of carbohydrates per serving. When a serving of food has more than 5 grams of fiber, the grams of fiber should be subtracted from the grams of carbohydrates to calculate the insulin dose (figure 1).	Đếm carbohydrat – Một chuyên gia dinh dưỡng có thể giúp bạn tính lượng carbohydrat bạn cần mỗi bữa ăn, dựa trên thói quen ăn uống cá nhân, thuốc điều trị ĐTĐ đang dùng, cân nặng, mục tiêu dinh dưỡng và mức độ vận động. Ở hầu hết mọi người, khoảng 45-55% lượng calo hấp thu hàng ngày đến từ carbohydrat; tuy nhiên vẫn có những tranh cãi về lượng carbohydrat tối ưu cho cơ thể. Cách chia lượng carbohydrat ăn vào mỗi bữa phụ thuộc vào sở thích từng người, thời điểm ăn và khoảng cách giữa các bữ, và loại thuốc điều trị ĐTĐ đang dùng. Có thể biết lượng carbohydrate trong mỗi thực phẩm bằng cách đọc thành phần dinh dưỡng trên nhãn, tham khảo trong sách hoặc website, tra trên cơ sở dữ liệu trong điện thoại hoặc dùng Hệ thống Trao đổi (Exchange System – là hệ thống nhóm những thực phẩm có cùng lượng calo, carbohydrat, chất béo hoặc protein vào một nhóm, do đó các thức ăn trong cùng 1 nhóm có thể thay thế được cho nhau). Các nhà hàng thường sẽ cung cấp những thông tin này nếu được yêu cầu. Cần phải ghi lại kích thước khẩu phần ăn và lượng chất xơ (theo gam) khi đếm carbohydrat. Ăn nhiều hơn 1 khẩu phần sẽ làm tăng lượng calo hấp thu và làm tăng liều insulin cần dùng để tiêu hóa hết bữa ăn đó. Ví dụ, một vài loại snack đóng gói sẵn có chứa từ 2 khẩu phần trở lên. Để tính toán chính xác lượng carbohydrat trong gói snack, cần phải nhân số lượng khẩu phần với lượng carbohydrat mỗi khẩu phần. Khi một khẩu phần ăn có trên 5g chất xơ, cần phải trừ lượng chất xơ từ tổng lượng carbohydrat khí tính liều insulin.
Exchange planning — With exchange planning, all foods are categorized as either a carbohydrate, meat or meat substitute, or fat. In this system, one serving of a carbohydrate (eg, one small apple) can be exchanged for any other carbohydrate (eg, 1/3 cup cooked pasta), because both portions contain about 15 grams of carbohydrate. You can also easily determine the carbohydrate content of your meals and snacks using the Exchange system (table 2). The exchange lists also identify foods that are good sources of fiber, and foods that have a high sodium content. A dietitian can help you determine how many servings of each group should be eaten at each meal and snack (table 2) and the typical carbohydrate content of each meal and snack.	Kế hoạch thay đổi thức ăn Trong Hệ thống Trao đổi, tất cả đồ ăn sẽ được xếp vào nhóm carbohydrat, thịt hoặc sản phẩm thay thế cho thịt và chất béo. Trong hệ thống này, 1 khẩu phần carbohydrat (ví dụ, một quả táo nhỏ) có thể được thay thế bằng bất cứ môt khẩu phần carbohydrat nào (ví dụ, 1/3 chén pasta) bởi vì cả 2 đều chứa khoảng 15g carbohydrat. Bạn có thể dễ dàng xác định được lượng carbohydrat có trong đồ ăn bằng việc sử dụng Hệ thống Trao đổi. Hệ thống Trao đổi cũng liệt kê những đồ ăn là nguồn cung cấp chất xơ, và những đồ ăn có hàm lượng natri cao. Chuyên gia dinh dưỡng có thể giúp bạn xác định số khẩu phần ăn bạn cần ăn ở mỗi nhóm trong mỗi bữa ăn và lượng carbohydrat có trong mỗi bữa.
Intensive insulin therapy — People who take multiple injections of rapid-acting insulin per day can adjust their pre-meal insulin dose based upon the number of carbohydrates they plan to eat and their pre-meal blood glucose. This requires the person to perform basic arithmetic. The pre-meal insulin dose is calculated by dividing the number of carbohydrates to be consumed by the number of carbohydrates covered by one unit of insulin (insulin-to-carbohydrate ratio). This dose is then adjusted based upon the pre-meal blood glucose reading (see below). ● Insulin-to-carbohydrate ratio – An insulin-to-carbohydrate ratio is determined by a dietitian or diabetes educator. This allows the person to calculate the dose of rapid-acting insulin needed to cover a meal or snack. For example, if the insulin-to-carbohydrate ratio is 1 to 10, the person would give 1 unit of insulin for every 10 grams of carbohydrate consumed. If the person ate a meal with 70 grams of carbohydrates, the dose of rapid-acting insulin would be 7 units. ● Correction factor – The pre-meal insulin dose can also be adjusted based upon the pre-meal blood glucose level; this is called a correction factor. The correction factor can be determined by a dietitian or diabetes educator. For example, let's assume that the correction factor is 30. If the pre-meal blood glucose was 240 mg/dL and the goal BG was 120 mg/dL, take 240 minus 120 = 120. Then 120 divided by 30 = 4 extra units of insulin to correct the high blood glucose level.	Liệu pháp insulin tích cực Những bệnh nhân phải tiêm nhiều mũi insulin tác dụng nhanh trong ngày có thể điều chỉnh liều của mũi insulin tiêm trước bữa ăn dựa trên lượng carbohydrat dự định ăn và đường huyết trước khi ăn. Điều này cần tính toán một chút. Liều insulin tiêm trước bữa ăn được tính bằng cách chia lượng carbohydrat dự định ăn bởi lượng carbohydrat có thể tiêu hóa bởi 1 đơn vị liều insulin (tỷ số chuyển đổi insulin-carbohydrat). Liều insulin sau đó sẽ được chỉnh dựa trên đường huyết trước khi ăn như sau: ● Tỷ số chuyển đổi insulin-carbohydrat: Tỷ số này được xác định bởi chuyên gia đinh dưỡng hoặc chuyên gia ĐTĐ. Nó cho phép bệnh nhân có thể tính nhanh liều insulin tác dụng nhanh cần tiêm để tiêu hóa hết 1 bữa ăn. Ví dụ, nếu tỷ số là 1-10, bệnh nhân cần tiêm 1 đơn vị insulin để tiêu hóa hết 10g carbohydrat ăn vào. Nếu bữa ăn của bệnh nhân có 70g carbohydrat, liều insulin cần phải tiêm là 7 đơn vị. ● Hệ số hiệu chỉnh: Liều insulin trước khi ăn có thể được điều chỉnh dựa trên đường huyết trước khi ăn bởi hệ số hiểu chỉnh. Hệ số hiệu chỉnh được xác định bởi chuyên gia dinh dưỡng hoặc chuyên gia về ĐTĐ. Ví dụ, hệ số hiệu chỉnh được xác định là 30. Đường huyết trước khi ăn của bệnh nhân là 240 mg/dL và đường huyết mục tiêu là 120 mg/dL, cần phải giảm 120 mg/dL. Do đó cần phải tiêm thêm 120 / 30 = 4 đơn vị insulin để đưa đường huyết về bình thường.
WHAT SHOULD I EAT? There is not a single optimal diet or meal plan for people with diabetes. The proportion of carbohydrates, fat, and protein should be individualized based upon the metabolic status of the individual (weight loss needs, lipid levels, renal function, and blood pressure) and food preferences. While protein and fat do not affect blood glucose levels significantly, they do contribute to the number of calories consumed. Eating a consistent number of calories every day can help to maintain body weight. An individual's recommended calorie intake is discussed below.	TÔI NÊN ĂN GÌ Không có chế độ ăn uống tối ưu dành cho bệnh nhân ĐTĐ. Tỷ lệ carbohydrat, chất béo và protein nên được các thể hóa trên từng bệnh nhân dựa trên tình trạng chuyển hóa của cơ thể (số kg cần giảm, nồng độ lipid, chức năng thận và huyết áp) và khẩu vị của từng người. Mặc dù protein và chất béo không gây ảnh hưởng rõ rệt đến đường huyết, chúng cũng góp phần vào lượng calo hấp thu. Ăn một lượng hợp lý calo hàng ngày giúp duy trì cân nặng cơ thể. Khuyến cáo về lượng calo ăn vào hàng ngày đã được bàn luận ở trên.
General recommendations — To help manage the ABCs (A1C, Blood pressure, and Cholesterol) and promote good health, the American Diabetes Association (ADA) recommends decreased calorie intake, increased physical activity to promote weight reduction, and monitoring of carbohydrate intake as primary considerations. ADA nutritional guidelines do not give specific total dietary compositional targets except for the following recommendations, which are in large part similar to the recommendations for the general population:	Các khuyến cáo chung Để giúp kiểm soát tốt nồng độ HBA1c, huyết áp và cholesterol, đồng thời khuyến khích lối sống lành mạnh, Hiệp hội ĐTĐ Hoa Kỳ (ADA) khuyến cáo nên giảm lượng calo hấp thu, tăng hoạt động thể lực để giảm cân và kiểm soát tượng carbohydrate ăn vào hàng ngày. Hướng dẫn dinh dưỡng của ADA không đưa ra một mục tiêu dinh dưỡng cụ thể nào trừ những khuyến cáo sau đây:
● A diet that includes carbohydrates from fruits, vegetables, whole grains, legumes, and low-fat milk is encouraged. The ideal amount of carbohydrate intake is uncertain. However, monitoring carbohydrate intake (carbohydrate counting or experience-based estimation) is important in patients with diabetes, as carbohydrate intake directly determines postprandial blood sugar, and appropriate insulin adjustment for identified quantities of carbohydrate is one of the most important factors that can improve glycemic control. When considered in addition to total carbohydrates, the use of lower glycemic index and glycemic load meals may provide a modest additional benefit for glycemic control. ● A variety of eating patterns (low fat, low carbohydrate, Mediterranean, vegetarian) are acceptable. Choosing a diet based upon usual eating habits and patient preferences may improve long-term adherence to the dietary prescription. ● Fat quality is more important than fat quantity. Saturated fat and trans fat contribute to coronary heart disease (CHD), while monounsaturated and polyunsaturated fats are relatively protective. Saturated and trans fats are found in solid fats like cheese, red meats, butter, margarine, and shortening. Saturated fats can be replaced with monounsaturated and polyunsaturated fatty acids (eg, in fish, olive oil, nuts). Trans fatty acid consumption should be kept as low as possible. People with diabetes are at increased risk for heart disease and stroke, and eating a diet low in saturated and trans fats and cholesterol can help to reduce cholesterol levels and decrease these risks. ● Total cholesterol should be less than 300 mg daily. The main sources of cholesterol in the diet are foods such as organ meats and egg yolks. Shrimp and squid are also moderately high in cholesterol but can be included in your diet occasionally because they are low in fat. ● The role of dietary protein restriction is uncertain, particularly in view of problems with compliance in patients already being treated with saturated fat and simple carbohydrate restriction. Furthermore, it is uncertain if a low protein diet is significantly additive to other measures aimed at reducing cardiovascular risk and preserving renal function, such as ACE inhibition and aggressive control of blood pressure and blood glucose. Thus, protein intake goals should be individualized. An automatic reduction of dietary protein intake below usual protein intake in patients who develop diabetic kidney disease is not recommended. The usual intake of dietary protein should be approximately 10 to 25 percent of total caloric intake. Patients should be encouraged to substitute lean meats, fish, eggs, beans, peas, soy products, and nuts and seeds for red meat. ● A diet that is high in fiber (25 to 30 grams per day) may help to control blood glucose levels and glycated hemoglobin (A1C). ● A diet that is low in sodium (less than 2300 mg per day) and that is high in fruits, vegetables, and low fat dairy products, is recommended and can help manage blood pressure. For people with diabetes and heart failure, further reduction in sodium may be necessary to reduce symptoms. ● Artificial sweeteners do not affect blood glucose levels and may be consumed in moderation. The US Food and Drug Administration (FDA) has tested and approved five artificial sweeteners: aspartame (Equal, NutraSweet), saccharin (Sweet'N Low, Sweet Twin), acesulfame-K (Sunnet, Sweet One), neotame, and sucralose (Splenda). Stevia (sometimes called Rebaudioside A or rebiana) comes from the stevia plant and is now generally recognized as safe by the FDA as a food additive and table top sweetener. When something is generally recognized as safe by the FDA, it means that experts have agreed that it is safe for use by the public in appropriate amounts. Sugar alcohols (sorbitol, xylitol, lactitol, mannitol, and maltitol) are often used to sweeten sugar-free candies and gum, and increase blood glucose levels slightly. When calculating the carbohydrate content of foods, one-half of the sugar alcohol content should be counted in the total carbohydrate content of the food. Eating too much sugar alcohol at one time can cause cramping, gas, and diarrhea. ● Previously, people with diabetes were told to avoid all foods with added sugar. This is no longer recommended, although sugar should be eaten in moderation. If you take insulin, you should calculate your dose based upon the total number of carbohydrates in the food, which includes the sugar content, as described above ● Products that are "sugar-free" or "fat-free" do not necessarily have a reduced number of calories or carbohydrates. Read the nutrition label carefully and compare it to other similar products that are not sugar- or fat-free to determine which has the best balance of serving size and number of calories, carbohydrates, fat, and fiber. Some sugar-free foods, such as diet soda, sugar-free gelatin, and sugar-free gum, do not have a significant number of calories or carbohydrates, and are considered "free foods." Any food that has less than 20 calories and 5 grams of carbohydrate is considered a free food, meaning that they do not affect body weight or require additional medication.	● Nên ăn một bữa ăn bao gồm carbohydrat từ hoa quả, rau, ngũ cốc, các loại đậu, và sữa ít chất béo. Không có lượng carbohydrate tối ưu ăn vào hàng ngày. Tuy nhiên kiểm soát lượng carbohydrate ăn vào (bằng phương pháp đếm carbohydrate hoặc ước lượng dựa trên kinh nghiệm bản thân) đóng vai trò quan trọng với bệnh nhân ĐTĐ, do lượng carbohydrate ăn vào có ảnh hưởng trực tiếp đến đường huyết sau bữa trưa, và việc điều chỉnh liều insulin dựa trên lượng carbohydrate đã ăn vào là yếu tố quan trọng nhất giúp kiểm soát đường huyết hiệu quả. Thêm vào đó, bên cạnh việc theo dõi tổng lượng carbohydrate, việc dùng chỉ số đường huyết (glycemic index) và tải lượng đường huyết (glycermic load) cũng góp phần giups kiểm soát đường huyết tốt hơn. ● Có thể áp dụng các chế độ ăn khác nhau (ít chất béo, ít carbohydrate, Địa Trung Hải, ăn chay). Việc lựa chọn chế độ ăn dựa trên thói quen ăn uống và khẩu vị của bệnh nhân góp phần cải thiện sự tuân thủ theo chế độ ăn uống. ● Chất lượng chất béo quan trọng hơn số lượng chất béo. Chất béo bão hòa và chất béo dạng trans góp phần gây bệnh mạch vành, trong khi chất béo không bão hòa đơn và chất béo không bão hòa đa lại giúp bảo vệ tim mạch. Chất béo bão hòa và chất béo dạng trans có trong phomat, thịt đỏ, bơ, magarin và shortening. Có thể thay thế chất béo bão hòa bằng các acid béo không bão hòa đơn và acid béo không bão hòa đa (ví dụ, trong cá, dầu olive, các loại hạt). Nên ăn các chất béo dạng trans càng ít càng tốt. Bệnh nhân ĐTĐ thường có nguy cơ cao gặp các biến cố tim mạch, và việc ăn ít chất béo bão hòa, chất béo dạng trans và cholesterol giúp giảm nồng độ cholesterol và giảm các nguy cơ trên. ● Lượng cholesterol ăn vào hàng ngày nên dưới 300mg. Nguồn cholesterol chủ yếu trong bữa ăn hàng ngày là các loại nội tạng và lòng đỏ trứng. Tôm và mực cũng có lượng cholesterol tương đối cao nhưng vẫn có thể đưa vào bữa ăn hàng ngày do chúng có ít chất béo. ● Vai trò của việc hạn chế ăn protein chưa rõ ràng, đặc biệt là trong vấn đề tuân thủ ở những bệnh nhân đã hạn chế ăn chất béo bão hòa và carbohydrat. Hơn nữa, tác dụng của việc hạn chế ăn protein trong việc giảm nguy cơ tim mạch và bảo vệ chức năng thận so sánh với các biện pháp khác, như là dùng thuốc ức chế men chuyển (ACEI) và kiểm soát chặt chẽ huyết áp và đường huyết, là chưa rõ ràng. Do đó, hạn mức protein ăn vào hàng ngày là tùy thuộc vào từng bệnh nhân. Không khuyến cáo việc giảm lượng protein ăn vào dưới mức protein ăn hàng ngày trên những bệnh nhân mắc bệnh thận do ĐTĐ. Lượng protein ăn vào hàng ngày nên chiếm khoảng 10-25% của tổng lượng calo hấp thu. Bệnh nhân nên được khuyến khích ăn thịt nạc, cá, trứng, đậu, đỗ, sản phẩm từ đậu nành, các loại hạt thay cho thịt đỏ. ● Chế độ ăn nhiều chất xơ (25-30 g/ngày) có thể giúp kiểm soát đường huyết và HBA1c. ● Chế độ ăn ít natri (dưới 2300 mg/ngày) và nhiều hoa quả, rau và ít các sản phẩm từ sữa có chất béo có thể giúp kiểm soát huyết áp. Trên những bệnh nhân ĐTĐ kèm suy tim, có thể cần phải giảm lượng natri ăn vào hơn nữa. ● Các chất tạo ngọt nhân tạo không làm ảnh hưởng đến đường huyết và có thể ăn với một lượng vừa phải. Cơ quan quản lý dược phẩm và thực phẩm (FDA) đã kiểm tra và phê duyệt các chất sau: aspartame (Equal, NutraSweet), saccharin (Sweet’N Low, Sweet Twin), acesulfame-K (Sunnet, Sweet One), neotame và sucralose (Splenda). Stevia (tên khác Rebaudiosid hoặc rebiana) có nguồn gốc từ cây stevia và được FDA coi là an toàn và có thể được dùng như là phụ gia thực phẩm hoặc chất tạo ngọt. Khi một chất được FDA cho là an toàn, tức là các chuyên gia đã đồng ý là chất đó an toàn khi dùng với một lượng vừa phải. Các loại đường có gốc rượu (sorbitol, xylitol, lactilol, mannitol và maltitol) thường được dùng trong các loại kẹo và kẹo cao su ngọt không đường, và có khả năng làm tăng đường huyết nhẹ. Khi tính lượng carbohydrate trong thức ăn, nên cộng thêm ½ lượng đường gốc rượu vào tổng lượng carbohydrate. Ăn quá nhiều đường gốc rượu có thể gây chuột rút, đánh hơi, và tiêu chảy. ● Trước đây, bệnh nhân ĐTĐ được khuyên là nên tránh tất cả các đồ ăn chứa đường. Tuy nhiên hiện nay, có thể ăn đường với lượng vừa phải. Nếu bạn dùng insulin, bạn nên tính liều dựa trên tổng lượng carbohydrat trong đồ ăn, bao gồm cả lượng đường như đã mô tả ở trên. ● Những sản phẩm “không đường” hoặc “không chất béo” chưa chắc đã có lượng calo hay carbohydrate thấp. Đọc kỹ thành phần dinh dưỡng ở trên nhãn và so sánh với các thực phẩm khác mà không phải “không đường” hoặc “không chất béo” để xem loại nào có sự cân bằng tốt nhất giữa kích cỡ khẩu phần và lượng calo, carbohydrate, chất béo và chất xơ. Bất cứ đồ ăn nào có chứa ít hơn 20 calo và 5g carbohydrat (như là soda ăn kiêng, gelatin không đường, kẹo cao su không đường …) không ảnh hưởng đến cân nặng hoặc khiến người ăn phải tăng liều thuốc điều trị ĐTĐ.

Source: Uptodate.com